مینیسک سالم همانند ضربه گیر عمل می کند و سطح نرمی را برای لغزیدن زانو فراهم می کند. پارگی مینیسک، باعث عدم توانایی چرخش زانو، درد و قفل شدن زانو می شود. آسیب های مینیسک، به خصوص در بین ورزشکاران، رایج است.
مینیسک چیست؟
مینیسک، بخشی در مفصل زانو است که فضای بین استخوان ران (فمور) و استخوان ساق پا (درشت نی یا تیبیا) را پر کرده و این دو قسمت را به هم متصل می کند. در هر زانو دو مینیسک وجود دارد؛ یکی از آن ها درون زانو قرار دارد (مینیسک مدیال یا داخلی) و دیگری خارج زانو قرار دارد (مینیسک خارجی یا لترال). هر کدام از آن ها از بافت غضروفی قدرتمندی تشکیل شده و شکلی شبیه به هلال یا حرف C دارد. این مینیسک ها شبیه فنجان های ساکشن هستند که خیلی با ظرافت به شکل سطوح مفصلی استخوان ران (فمور) و استخوان ساق پا (درشت نی یا تیبیا) در آمده اند.
میزان آسیب های مینیسک
عمدتاً سه نوع آسیب مینیسک وجود دارد، که با توجه به میزان پارگی دسته بندی می شود:
خفیف
این نوع آسیب، کمی باعث ناراحتی شده و با استراحت درمان می شود. باید قبل بازگشتن به ورزش، 2-3 هفته به مینیسک مهلت دهید تا کاملاً بهبود یابد.
متوسط
این پارگی ها، دردناک تر هستند و ممکن است درد در اطراف یا مرکز زانو باشد. پارگی های متوسط، می توانند توانایی راه رفتن شما را مختل کنند، اما عمدتاً خود به خود درمان می شوند. معمولاً تورم و ناراحتی در روزهای اول افزایش پیدا می کند، اما سرانجام با استراحت و فیزیوتراپی بهبود می یابد.
شدید
معمولاً در صورتی پارگی به عنوان پارگی شدید نام گذاری می شود که پارگی بزرگ باشد. بخش های شل شده باعث قفل شدن مفصل زانو یا گیر کردن آن می شود. این سطح آسیب، ممکن است باعث عدم توانایی شما برای خم و راست کردن پا شده و راه رفتن را برای شما مشکل سازد. پارگی های شدید، معمولاً برای درمان، نیازمند جراحی هستند.
علائم و نشانه های مینیسک پاره شده چیست؟
پارگی های مینیسک، اغلب مشکل ساز نیستند و علامتی ندارند. با این وجود، برخی ورزشکارانی که دچار پارگی مینیسک می شوند، دقیقاً می دانند که زانویشان کی آسیب دیده است؛ ممکن است در ابتدا زانودرد شدیدی حس کنند و صدای تق تق زانو را شنیده یا حس کنند. مانند سایر آسیب ها، التهاب به وجود خواهد آمد که شامل درد و تورم است. تورم در مفصل زانو به دلیل پارگی مینیسک، معمولاً بعد از چند ساعت افزایش می یابد و بسته به میزان درد و انباشته شدن مایع، ممکن است حرکت دادن زانو دشوار شود. وقتی که مایع درون محیط مفصل زانو تجمع پیدا می کند، ممکن است صاف کردن و باز کردن کامل زانو، سخت و دردناک شود؛ زیرا وقتی زانو حدود 15 درجه خم شده است بیشترین فضا را در اختیار دارد.
در برخی موارد، تورم به قدری نیست که جلب توجه کند. گاهی اوقات ورزشکار از آسیب ابتدایی اطلاعی نداشته و کم کم متوجه علائمی می شود که به مرور زمان به وجود می آیند. علائم رایج پارگی مینیسک عبارتند از:
درد موضعی در نزدیکی محل پارگی
در پارگی های مینیسک خارجی (لترال)، این ناراحتی در قسمت ها و کناره های بیرونی زانو حس می شود. درد در لبه های داخلی، مربوط به پارگی مینیسک داخلی (مدیال) می باشد.
درد بلافاصله بعد از آسیب
پارگی مینیسک در همان لحظه ی آسیب دیدگی، مشخص خواهد بود. در این موارد، پارگی مینیسک معمولاً با احساس تق تق در پا، هنگام پیچاندن بیش از حد یا انجام حرکات کششی، همراه است.
شروع آرام علائم
از طرفی هم در برخی موارد، ممکن است پارگی مینیسک بدون علامت یا درد اولیه اتفاق افتد. این شروع آرام علائم، در افراد مسن و افرادی که به دلیل آرتروز، غضروف زانوی آسیب دیده دارند، بیشتر رواج دارد.
درد هنگام حرکت
درد، نشان دهنده ی محل پارگی است ولی در هنگام حرکت، در کل زانو پخش می شود. در موارد قفل شدن زانو، خم کردن آن باعث می شود که درد آن بدتر شود.
درد بعد از استراحت
ممکن است درد تا حدودی با استراحت برطرف شود؛ با این حال، در بسیاری از موارد، درد در هنگام حرکت عود خواهد کرد. همچنین ممکن است تحرک باعث تشدید تورم شود.
خالی کردن زانو
احساس خالی کردن زانو ممکن است در هنگام راه رفتن و دویدن، شدید باشد؛ با این وجود حرکت ناگهانی، رایج ترین دلیل خالی کردن زانو و بی ثباتی هنگام ورزش است.
تجمع مایع درون مفصل زانو
این مایع انباشته شده، باعث تورم کل ناحیه و کاهش دامنه ی حرکتی می شود. این علامت، که ممکن است ناشی از صدمات مختلف زانو باشد، با عنوان آب آوردن زانو شناخته می شود.
قفل شدن زانو
اگر قسمتی از مینیسک به دلیل پارگی از ساختار دیسک جدا شود، ممکن است بین مفصل زانو قرار گیرد؛ این استقرار باعث قفل شدن زانو و در نتیجه از دست رفتن توانایی فرد برای صاف کردن کامل پا در زمان نشستن یا ایستادن می شود.
عوامل خطر
انجام ورزش هایی که با جا به جایی و چرخش های شدید با محوریت زانو همراه است، باعث می شود که شما در معرض خطر پارگی مینیسک قرار گیرید. این احتمال خطر برای ورزشکاران بالا است؛ به خصوص آن هایی که در مسابقاتی مانند فوتبال، یا ورزش هایی که نیازمند محور قرار دادن و جا به جایی زانو است، مانند تنیس یا بسکتبال، شرکت می کنند.
چه زمانی به پزشک مراجعه شود؟
اگر زانویتان درد دارد یا متورم است یا نمی توانید زانویتان را عادی حرکت دهید، با پزشکتان تماس بگیرید.
درمان آن چگونه است؟
این امر که پزشکتان چگونه پارگی مینیسک شما را درمان کند به عوامل متعددی بستگی دارد؛ از جمله: نوع پارگی، محل آن و میزان و شدت آن. سن شما و میزان فعال بودنتان نیز ممکن است روی انتخاب درمان شما تأثیر گذار باشد.
درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- استراحت، یخ، بستن زانو با باند کشی و بالا قرار دادن پا روی بالش
- فیزیوتراپی
- جراحی برای ترمیم مینیسک
- جراحی برای برداشتن قسمتی از مینیسک
.png)
ثبت نظرات و دیدگاه شما