شاید برای شما هم به عنوان یک کارگر ساده یا متخصص، این سوال پیش بیاید که اگر کارفرما حق بیمه شما را پرداخت نکند یا اینکه اگر کارفرما کارگر را بیمه نکند چه اتفاقاتی در روابط کاری بین طرفین ایجاد خواهد شد و اینکه آیا طرح شکایت از کارفرما برای رد نکردن بیمه ممکن است یا خیر؟
مطابق ماده ۱۴۸ قانون کار و ماده ۳۶ قانون تأمین اجتماعی هر کار فرمایی موظف است کارگران را بیمه کند و حق بیمه آنان را نیز پرداخت کند. کارفرما میتواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد که طرف قرارداد با کارگر و سایر افراد است. کارفرمایان در صورت عدم انجام این وظیفه قانونی متحمل تعقیب کیفری و پرداخت جریمهای 2 تا 10 برابر حق بیمهای میشوند که میبایست پرداخت میکردهاند و نکردهاند. ماجرا جالب شد نه؟ پس با ما همراه باش!
گزارش بازرسان اداره کار و سازمان تامین اجتماعی در خصوص تخلفات کارفرمایان:
یکی از اقدامات خوب سازمان تامین اجتماعی، استفاده از بازرسان جهت بازدید محسوس و نامحسوس از تمامی شرکتها و کارگاههای تحت پوشش این سازمان است.
این سازمان نسبت به مطالبه حقوق کارگران در خصوص پرداخت حق بیمه از طرف کارفرما بسیار ریزبینانه عمل مینماید و بازرسانی را به صورت سرزده به کارگاهها میفرستد تا از این نظر مطمئن گردد که همه کارگران شاغل در کارگاه از خدمات بیمه بهرهمند میگردند.
کارگرانی که در کارگاههای دارای کد کارگاهی شاغل هستند و کارفرما از بیمه نمودن آنها خودداری مینماید، میتوانند با احراز هویت سامانه روابط کار و ثبت شکایت از کارفرما به صورت غیر حضوری، نسبت به احقاق حق بیمه خود اقدام نمایند و یا در صورت حضور این بازرسان در محل کارگاه خود، مراتب را با ذکر نام خود به آنها اعلام و تا پس از انعکاس مراتب به اداره کار و سازمان تامین اجتماعی، اقدامات بعدی در خصوص تذکر به کارفرما و پیگیری لازم در این رابطه صورت بگیرد.
ضمنا سازمان تامین اجتماعی سامانهای را جهت گزارش مردمی به این سازمان در مورد عدم بیمه نمودن کارگران در کارگاهها راه اندازی نموده و در صورتی که با این سامانه تماس گرفته شود و موارد تخلفات بیمهای کارگران اعلام گردد، سازمان به محل کارگاه مربوطه بازرسانی را اعزام خواهد کرد و در صورت اثبات این موضوع کارفرما به پرداخت حق بیمه کارگران و همینطور جریمه محکوم خواهد شد.
ضمانت اجرای کیفری عدم پرداخت حق بیمه
برابر با ماده ۱۴۸ قانون کار ۱۳۶۹، کارفرما مکلف به بیمه نمودن کارگران است. طبق ماده ۱۸۳ همان قانون برای پرداخت حق بیمه، ضمانت کیفری در نظر گرفته شده است.
مرجع رسیدگی به شکایت کیفری عدم پرداخت حق بیمه:
مرجع رسیدگی به جرم، طبق ماده ۱۸۳ قانون کار، دادسرای عمومی و انقلاب محل وقوع کارگاه خواهد بود؛ چراکه محل وقوع جرم در آن جا قرار دارد.
ماده ۱۸۵ قانون کار در این مورد مقرر داشته است:
رسیدگی به جرایم ذکر شده در موارد ۱۷۱ تا ۱۸۴ در صلاحیت دادگاههای کیفری دادگستری است. رسیدگی به جرم مذکور، در دادسرا و دادگاه و خارج از نوبت انجام خواهد شد.
در اقامه دعوی کیفری عدم پرداخت حق بیمه به چه مواردی باید توجه داشت:
آیا گذشت شاکی خصوصی (کارگر) بر موقوفی تعیقب تاثیر دارد؟
با توجه به غیرقابل گذشت بودن این جرم و با توجه به اینکه علاوه بر کارگر، افراد خانواده وی و سازمان تأمین اجتماعی میتوانند به عنوان شاکی در این زمینه طرح دعوی و اعلام جرم کنند، باید گفت رضایت شاکی (در هر سه مورد) موجب موقوفی تعقیب نخواهد شد. حتی در این مورد، دادرسان اداره کار و صاحب منصبان دولتی میتوانند به محض اطلاع از جرم، اعلام جرم نمایند.
آیا فوت شاکی یا مشتکی عنه بر روند دادرسی تأثیرگذار است؟
در این باره باید گفت، فوت کارگر به عنون شاکی هیچ تأثیری بر زوال جنبه کیفری موضوع ندارد و پس از مرگ وی نیز دعوای کیفری به طرفیت وراث او ادامه داشته و قابل پیگیری خواهد بود.
اما درخصوص فوت کارفرما، مطابق با بند اول ماده ۶ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۷۸ عمل میشود. بدین ترتیب که فوت متهم یا محکوم علیه در مجازاتهای شخصی از موجبات صدور قرار موقوفی تعقیب است. منظور از مجازاتهای شخصی، مجازاتهایی است که صرفاً بر بزهکار تحمیل میشود.
در نتیجه مجازاتهایی مانند محکومیت به دیه یا مصادره اموال از آنجایی که صرفاً دارای جنبه شخصی نیست، علیه ورثه و ترکه بزهکار متوفی اجرا میشود. در مورد ضمانت اجرای کیفری عدم پرداخت حق بیمه نیز، فوت کارفرما موجب صدور قرار موقوفی تعقیب خواهد شد. ولی با توجه به جنبه مالی موضوع، رسیدگی ادامه مییابد.
روند عملی بدین صورت است که با فوت متهم و صدور قرار موقوفی تعقیب، پرونده کیفری مختومه میشود. اما شاکی جهت طرح دعوای حقوقی میبایست اقدام نماید.
ضمانت اجرای حقوقی:
از دیگر ضمانتهای اجرایی عدم پرداخت حق بیمه، طرح دعوی حقوقی با موضوع مطالبه حق بیمه معوقه است. این دعوی نیز از طرف کارگر، خانواده وی و سازمان تأمین اجتماعی قابل طرح است. برای طرح این دعوا داشتن سمت و نفع در نتیجه دعوی، ضروری است.
در اقامه دعوی حقوقی عدم پرداخت حق بیمه به چه مواردی باید توجه داشت:
در دعوی حقوقی در نفع کارگر و تامین اجتماعی هیج تردیدی نیست. اما در مورد خانواده کارگر، بهویژه زمانی که کارگر فوت نموده و خانواده وی برای بهرهمندی از مستمری بازماندگان اقدام به طرح دعوی میکند، موضوع نفع و سمت، قابل تأمل است.
طبق قانون تأمین اجتماعی، تنها وارث بودن بیمه شده تبعی برای برخورداری از مستمری و دیگر حمایتهایی که برای بیمه شدگان در نظر گرفته شده، کافی نیست. به بیان بهتر باید گفت طبق قانون تأمین اجتماعی، هر وارثی، بیمه شده تبعی محسوب نمیشود و باید مطابق با مفاهیم و تعاریف قانون تأمین اجتماعی بازمانده محسوب گردد.
ضمانت اجرایی مقرر در ماده ۵۰ قانون تأمین اجتماعی:
قانون تأمین اجتماعی درخصوص وصول حق بیمه معوقه از کارفرمایان، به این سازمان، اختیارات خاصی را داده است. طبق ماده ۵۰ قانون تأمین اجتماعی و آیین نامه اجرایی آن، سازمان میتواند بدون نیاز به حکم قضایی نسبت به وصول مطالبات خود اقدام نماید. چنانچه اشاره می کند: «مطالبات سازمان بابت حق بیمه معوق به وسیله مأمورین اجرای سازمان، قابل وصول میباشد.»
مدارک مورد نیاز برای طرح دعوا در مراجع قانونی در خصوص مطالبه حق بیمه کارگران:
شما باید کلیه اسناد و مدارکی که دلالت بر وجود رابطه کارگری دارد، از جمله گزارش اداره بیمه تامین اجتماعی، سند قرارداد، استشهادیه شهود یا هر دلیل و مدرکی که دلالت بر ادعاهای شما داشته باشد را باید به پیوست، ضمیمه پرونده نمایید و آنها را به همراه لایحه دفاعیه حتما به صورت غیرحضوری به مرجع رسیدگی ارائه کنید. توجه داشته باشید که بر اساس قانون، برای اثبات هر دعوایی از سند، اقرار، شهادت، قسامه و سوگند میتوان استفاده کرد هر چند علم و آگاهی کارشناسان رسیدگی کننده در مراجع کار نیز در بسیاری از پرونده ها بی تاثیر نیست. فرایند انجام احراز هویت در سامانه روابط کار به صورت غیرحضوری با همکاری یوآیدی و با استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی به صورت بلادرنگ انجام می پذیرد.
ثبت نظرات و دیدگاه شما